۶۴۴ | پدیداری دلیل و راه

پیامد طرح مسئله «نرمش قهرمانانه» و روی‌کارآمدن دولت جدید، از سرگیری مذاکرات جدید هسته‌ای ایران با غرب بود. این مذاکرات منجر به امضای توافقنامه موقت هسته‌ای ژنو شد که در داخل و خارج کشور تفسیرهای متفاوتی را به همراه داشت. فاصله تفسیرهای متفاوت داخلی با یکدیگر بسیار زیاد بود تا آنجا که برخی به آن بسیار خوشبین بودند و برخی نیز بسیار بدبین. شاید این برداشت‌های بسیار متفاوت از محتوای توافقنامه در دوره‌ای که شاخص جامع و روشنی برای ارزیابی وجود نداشت لازم و مفید بود، اما پس از مشخص شدن مبنای این حرکت، لازم است در برخورد با موضوع بازنگری هوشمندانه‌ای صورت گیرد. امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) اواخر هفته گذشته در دیدار رئیس‌، مدیران و متخصصان انرژی هسته‌ای مبنای این حرکت را مشخص کردند و فرمودند: «هدف آن‌ها این است که با این بهانه (بحث هسته‌ای) فضای بین‌المللی را بر ضد ایران حفظ کنند و بر همین اساس بود که با طراحی جدید دولت برای مذاکره درخصوص موضوع هسته‌ای موافقت شد تا این جو جهانی شکسته و ابتکار عمل از طرف مقابل گرفته شود و حقیقت نیز برای افکار عمومی دنیا مشخص شود.» بنابراین با آشکار شدن دلیل اصلی از سرگیری مذاکرات جدید هسته‌ای با غرب، لازم است موضوع با عبور از مرحله ماقبل و درک وضعیت جدید دنبال شود.
در آغاز مرحله قبل که ایران گام‌های اولیه را در مسیر هسته‌ای شدن برمی‌داشت طبعاً از وضعیتی ضعیف و شکننده برخودار بود و دشمن تلاش می‌کرد با فشار بر ایران، فعالیت‌های هسته‌ای را در همان مرحله متوقف کند که در مقطعی هم تا حدی موفق شد که با اراده و همت مسئولان وقت این وضعیت دوام نیاورد و فعالیت‌های هسته‌ای با شتاب بیشتر به حرکت خود ادامه داد. در آن دوره که تنها ابزار دشمن برای برخورد با ایران تحریم بود و اعمال تحریم‌ها نیز به‌راحتی و با سرعت امکان نداشت؛ زیرا شتاب در آن به اصل موضوع آسیب‌ می‌زد و پیامدهای خطرناکی در انتظارش بود، ایران از فرصت فراهم شده بیشترین بهره‌برداری را کرد و در عرصه‌های مختلف فناوری هسته‌ای به دستاوردهایی رسید که امکان نادیده انگاشتن و حذف آن نبود، به عبارتی ایران با یک برنامه‌ریزی حساب شده به نقطه تثبیت رسید و اینها همه در سایه گفت‌وگوهای تنظیم شده بر محور مقاومت بود. از این رو ایران در تمامی گفت‌وگوهای آن دوره کوچک‌ترین امتیازی به دشمن نداد. با وجود تشدید تحریم‌ها قطعاً ادامه آن روند همچنان میسر بود، اما امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) دلیل ادامه نیافتن آن روند را بیان فرمودند؛ از این رو به نظر می‌رسد صاحب‌نظران و تحلیل‌گران نیز باید از مرحله گذشته عبور کنند و با ایجاد ارتباط منطقی میان آن مرحله و مرحله جدید بر اساس آنچه که رهبر معظم انقلاب فرمودند، مذاکرات را براساس وضعیت جدید تحلیل و تفسیر کنند. ماندن در فضای گذشته و تحلیل مباحث مرحله جدید با شاخص‌های آن زمان باعث ناسازگاری مضر می‌شود. معنای این درخواست دعوت به سکوت و پرهیز از نقد و… نیست که برعکس باید نقد و بحث باشد، اما براساس شاخص‌هایی که در فضای جدید کارآیی دارد. امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در ادامه فراز فوق فرمودند: «البته مذاکرات به این معنا نیست که جمهوری اسلامی ایران از حرکت علمی هسته‌ای خود کوتاه خواهد آمد.» یا در بخش دیگری بیان داشتند: «هیچ یک از دستاوردهای هسته‌ای کشور قابل تعطیل شدن نیست و کسی هم حق معامله بر روی آنها را ندارد و کسی هم این کار را انجام نخواهد داد.» یک روی این بیانات متوجه گروه مذاکره‌کننده است و یک روی دیگر آن متوجه صاحب‌نظرانی که بر اساس وظیفه دینی و ملی باید موضوع را رصد و به موفقیت آن کمک کنند. چنانچه هر دو گروه پس از درک این مسئله صادقانه و خالصانه به وظیفه عمل کنند با هم‌افزایی شکل گرفته موفقیت حتمی است. ان‌شاء‌الله
رضا گرمابدری