«نتفلیکس» غول پخش‌کننده محتوای اینترنتی مجبور است خط قرمزهای مختلف سیاسی و اخلاقی را رعایت کند. چندی قبل نتفلیکس تبلیغی از سریال جدید خود را منتشر کرد که در آن، شخصیتی در ماشین می‌نشیند و سیگاری روشن می‌کند و آن را از پنجره بیرون نگه می‌دارد و سیگار به بیننده درخشان نشان داده می‌شود! روز بعد شعبه نتفلیکس در ترکیه نسخه مخصوص آن کشور را منتشر کرد. در آن نسخه، شخصیتی که داخل ماشین می‌نشیند و دست خود را از پنجره بیرون می‌آورد یک تفاوت با نسخه اصلی دارد؛ دیگر خبری از سیگار نیست!
این اولین بار نبود که نتفلیکس مجبور به سانسور در ترکیه می‌شود. پیش از این نتفلیکس مجبور شده بود یکی دیگر از سریال‌های معروف خود را به دلیل نمایش تصاویر غیرعرف با فرهنگ و اخلاق ترکیه سانسور کند. این تغییرات ممکن است کوچک به نظر برسند، اما نشان می‌دهند نتفلیکس تلاش می‌کرد حتی جلوتر از مقرراتی باشد که در آینده‌ای دورتر در ترکیه با آن روبهرو خواهد شد!
در ترکیه پیش از این اجازه داده شده بود که سرویس‌های پخش‌کننده محتوای اینترنتی خارج از قوانین سانسور این کشور که شورای عالی رادیو و تلویزیون ترکیه تعیین کرده بود، فعالیت کنند؛ اما بعد از مدتی تمامی این سرویس‌دهندگان مجبور شدند به قوانین بالادستی در ترکیه تن دهند و حال آنکه نتفلیکس خیلی پیشتر از اجبارش سعی می‌کرد دل مسئولان ترک را به دست بیاورد. نتفلیکس 5/1 میلیون مشترک در ترکیه دارد و برجسته‌ترین سرویس پخش‌کننده در ترکیه است.
اگر نتفلیکس بخواهد مجوز دریافت کند، باید قوانین شورای عالی رادیو و تلوزیون را رعایت کند. قوانینی که بیان می‌کنند برنامه‌های تولیدی نباید «مغایر با ارزش‌های ملی و اخلاقی جامعه» باشد، «استفاده از مواد اعتیادآور را تشویق کند»، «جرم و جنایت را امری پسندیده نشان دهند»، «ناپسند باشد» یا حتی به گونه‌ای باشند که زبان ترکی را نامناسب و سطح پایین نشان دهند و این زبان را مسخره کند. همانطور که می‌بینید این قوانین برای تفسیر باز هستند و خیلی کلی بیان شده‌اند و مبهم هستند. شورای ناظر بر تولیدکنندگان اینترنتی در ترکیه بسیاری از آثار پخش شده در شبکه‌های نمایش خانگی در این کشور را به دلیل نمایش مصرف مشروبات الکلی و صحنه‌های مغایر با اخلاق در این کشور جریمه کرده است. برای نمونه، یکی از سریال‌هایی که در آن یک زوج همجنسگرا وجود داشتند، با جریمه روبهرو شده است؛ بر اساس همان قوانینی در ترکیه که می‌گوید «این یک مدل رابطه برخلاف ارزش‌های ما» بوده است و به خانواده‌ها آسیب می‌رساند.
نه تنها در ترکیه، بلکه در سایر کشورها هم نتفلیکس باید خط قرمزهای مختلف سیاسی و اخلاقی را رعایت کند و با گسترش هرچه بیشتر این شبکه در جهان، درخواست‌های سانسور بیشتری را باید اعمال کند. گزارش سالانه این شبکه هم «سانسور» و هم «نیاز به تطبیق محتوا بر تفاوت‌های فرهنگی و زبانی خاص» را به عنوان نکات قابل توجه این شبکه ذکر کرده است و با متوقف شدن رشد مشترکان خود در ایالات متحده، این شرکت باید به طور قابل توجهی در خارج از کشور رشد کند تا سرمایه‌گذاران را راضی نگه دارد و در رقابت با سرویس‌های دیگر پیروز شود.
هند یکی دیگر از کشورهایی است که نتفلیکس در آن درگیر بحث‌هایی پیرامون مقررات و سانسور شده است. در سال 2017، این شرکت فیلم «خدایان خشمگین هند» را به بینندگانش نمایش داد، فیلمی که در سینماهای هند به صورت سانسور شده برای جلوگیری از توهین به حساسیت‌های مذهبی اکران شده بود و نتفلیکس هم این فیلم را با سانسور پخش کرد، هرچند در نهایت فیلم بدون سانسور هم منتشر شد و این شرکت درگیر دعواهای حقوقی در هند شد. نماینده نتفلیکس در یک مصاحبه تلفنی گفت، این شرکت در سه پرونده قضایی در هند معرفی شده است که در آن عموم مردم خواستار تنظیم خدمات پخش در نتفلیکس، مانند سینماهای هند شده‌اند که نظارت بر محتواهای دولتی و دارای محدودیت سنی باشد.
نتفلیکس یک قرارداد داوطلبانه در هند امضا کرده است و قول داده محتوایی را که «عمداً و بدخواهانه» موجب خشم ادیان یا توهین به پرچم ملی هند می‌شود، نشان ندهد. آدریان شهباز، مدیر تحقیقات فناوری و دموکراسی در مؤسسه تحقیقاتی خانه آزادی می‌گوید، با حرکت نتفلیکس به کشورهایی با فرهنگ‌ها و قوانین سیاسی متفاوت، ما شاهد تعارض‌های بیشتری خواهیم بود. به احتمال زیاد اگر دولتی بخواهد نمایشی را سانسور کند، نتفلیکس خیلی سریع آن کار را انجام خواهد داد؛ همانطور که نتفلیکس سال گذشته این کار را پس از درخواست دولت عربستان سعودی برای مسدود کردن یک قسمت از نمایش کمدی «اقدام میهن‌پرستانه با حسن مینحاج» که از محمدبن‌سلمان انتقاد کرده بود، انجام داد.
شورای عالی رادیو و تلویزیون ترکیه در مورد درخواست‌های سانسور خود می‌گوید «هدف ما محافظت از کودکان در برابر محتوایی است که ممکن است برای سن آنها نامناسب باشد، در حالی که اطمینان می‌دهیم همه بینندگان می‌توانند به تماشای نمایش‌ها و فیلم‌های دلخواه خود ادامه دهند.»
