جهان در سال 2021 با بحرانها و موضوعات متعددی روبهرو بود. از ادامه یافتن شیوع سویههای گوناگون کرونا در جهان گرفته تا رقابتهای قدرت بین دو بلوک شرق و غرب در عرصههای فضایی، تکنولوژیکی و سایبری، همه سبب شد سال 2021 به یکی از سالهای پر تنش در روابط بینالملل تبدیل شود. با این حال، در وضعیت فعلی سؤال این است که با توجه به اتفاقات رخ داده، دنیا باید در انتظار چه تحولات جهانی در سال 2022 باشد و شکل رقابت قدرتهای گوناگون منطقهای و جهانی در این سال به چه ترتیب خواهد بود؟ در این گزارش به چند نمونه از وقایعی که به نظر میرسد در سال جدید میلادی رخ دهد، اشاره شده است.
1ـ جهان به زیستن همراه با کرونا عادت میکند: با شیوع گسترده سویه اومیکرون کرونا در جهان، بهنظر میرسد سال جدید میلادی نیز در حالی آغاز شود که کشورهای گوناگون در حالت آمادهباش برای مقابله با این سویه جدید هستند. دو سال است که در سراسر جهان وضعیت معیشت، اقتصاد و حتی فعالیتهای سیاسی با مسئله شیوع کرونا درگیر شده است. جهان در حالی برای سفر به سومین سال کرونایی آماده میشود که با وجود تمام تلاشها برای ساخت واکسن و همچنین قرصهای جدید مقابله با کرونا، هنوز نمیتوان مطمئن بود که میتوان به سمت مهار این ویروس و بیماری کووید۱۹ رفت یا نه و تمام تلاشها در عینحال نتوانسته جلوی شیوع گسترده کرونا در جهان را بگیرد. بااینحال، تنها امیدواری این است که سویههای جدید کرونا در مقایسه با سویههای قدیمیتر میزان کشندگی و خطر کمتری دارد.
2ـ احیای آهسته اقتصاد جهان: در سال ۲۰۲۱ اقتصاد کشورهای گوناگون و همچنین اقتصاد جهانی تلاش زیادی کرد تا بتواند بهسرعت آماده احیای پس از قرنطینههای مداوم شرایط کرونایی شود. احیای اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۲ نیز ادامه خواهد داشت؛ اما این روند به دلیل احتمال شیوع سویههای جدید به کرونا بسیار کند خواهد بود. نکته تأملبرانگیز باقی ماندن برخی از شرایط دورکاری در شرکتهای بزرگ بینالمللی است. شرکتها پس از ماجرای کرونا بهخوبی دریافتهاند که لازم نیست کارمندان خود را در ساختمانهای اداری جا دهند و آنها میتوانند از خانه نیز کارایی خوبی در داشته باشند. بنابراین به جز احیای اقتصاد جهانی، بهنظر میرسد شرایط کار در دنیا نیز با تغییرات عمدهای مواجه شود.
3ـ ادامه بحرانهای مرتبط با چرخه توزیع کالا: یکی از شرایطی که در سال 2021 موجب ایجاد بحران اقتصادی در انگلستان و آمریکا و تعداد دیگری از کشورهای غربی شد، بحران در چرخه توزیع کالاها بود. وضعیت کرونایی موجب شده بود بسیاری از کشورها میزان تعاملات تجاری خود در عرصه جهانی را کاهش دهند و همین مسئله موجب کاهش سرعت چرخه توزیع کالاها در سراسر جهان و بهخصوص کشورهای غربی شده بود. بهنظر میرسد با توجه به اینکه بسیاری از دلایل ریشهای بحران چرخه توزیع کالا در سال 2022 نیز ادامه خواهد داشت، این بحران همچنان در سال آینده میلادی در بسیاری از اقتصادهای بزرگ جهان چالش ایجاد کند.
4ـ افزایش تورم در آمریکا و صدور آن به کل جهان: در سال 2021 میلادی دولت بایدن با تصویب دو لایحه برای تأمین منابع مورد نیاز به منظور نوسازی و احیای زیرساختهای آمریکا، شرایط برای افزایش تورم را فراهم کرد. افزایش تورم در آمریکا در سال 2022 نیز بهاحتمال زیاد ادامه داشته و باعث بحران کسری بودجه و همچنین ارسال این بحران به سراسر جهان خواهد شد. با افزایش نقدینگی در جامعه آمریکا بهاحتمال زیاد نرخهای سپرده بانکی و سود بانکی نیز افزایش خواهد یافت و همین مسئله باعث ایجاد شدن بحران جدید در کشورهایی میشود که اقتصاد وابسته به اقتصاد آمریکا دارند. بنابراین پیشبینی میشود تورم آمریکا به بالاتر از سال 2021 رسیده و درعینحال باعث ایجاد بحران در تمام کشورهای غربی یا حتی شرق آسیا شود.
5ـ ادامه رقابتهای اقتصادی و سیاسی آمریکا و چین: با توجه به رویه در پیش گرفته شده از سوی دولت بایدن در مقابله با چین، بهنظر میرسد در سال 2022 میلادی نیز چالشها بر سر روابط واشنگتن و پکن گستردهتر شود و جهان را به سمت دو پاره شدن ببرد. بزرگترین شکاف ایجاد شده در این زمینه، شکاف ژئوپلیتیکی خواهد بود و همین مسئله سبب میشود مسائلی، نظیر روابط چین و تایوان باز هم در صدر اخبار بینالمللی قرار گیرد. از نظر اقتصادی نیز بهاحتمال زیاد رقابتهای اقتصادی بین دو ابرقدرت ادامه یافته و موجب ایجاد چالشهای جدی در عرصه اقتصاد جهان خواهد شد.
6ـ رونق سفرهای فضایی در آمریکا: سال 2021 را میتوان سال آغاز خصوصیسازی فضا در دنیا دانست. با سفرهایی که شرکتهای خصوصی، مانند اسپیسایکس برای شهروندان در سال 2021 ترتیب میدادند، بهنظر میرسد در سال 2022 نیز همین روند ادامه یافته و با توسعه بیشتری مواجه شود. در همینحال، بهنظر میرسد رقابتهای جهانی بر سر فضا نیز افزایش پیدا کند و درگیریهای ایالاتمتحده و چین به مسئله ماهوارهها و ایستگاههای فضایی نیز برسد. اگر تا سال گذشته تصور میشد مسئله اقتصاد عرصه اصلی رقابت چین و آمریکا خواهد بود، افزایش سفرهای فضایی در سال 2021 نشان داد عرصه اصلی رقابت میتواند نه در روی زمین، بلکه در فضا باشد.
7ـ بحران مهاجران در جهان: وضعیت بد اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان، از جمله در کشورهای حوزه آسیای غربی و آمریکای جنوبی، زمینه را برای افزایش بحران مهاجران در مرزهای اروپایی و مرزهای جنوبی آمریکا فراهم خواهد کرد. سیاستهای اشتباه و ناهماهنگ آمریکا در مسئله مهاجران، وضعیت حقوق بشر را با بحران بیشتری روبهرو خواهد کرد. از سوی دیگر، بحران در مرزهای اروپایی و به ویژه مهاجرانی که در راه رسیدن به اروپا قربانی دریا میشوند، به دلیل سیاستگذاری نامناسب در این زمینه از سوی کشورهای اروپایی با وضعیت بدتری مواجه خواهد شد.
سال سخت آمریکا
هفت پیشبینی برای دنیا در سال 2022
[…] فایل پی دی افلینک مطلب در هفته نامه صبح صادق By ثمانه اکوان|2022-01-03T09:57:22+03:30ژانویه 2, 2022|بین الملل, هفته […]