آغازی بر پایان کرونا

در تلاطم بازار حرف‏ها و خبرهای ضد و نقیض بعد از اعلام ورود اولین پرواز روسی حامل اولین محموله از واکسن «اسپوتنیک 5» روسی به کشور در 16 بهمن ماه به فرودگاه امام خمینی(ره)، خبر آغاز واکسیناسیون سراسری کرونا برای اولین جامعه هدف اعلام شد. اولین جامعه هدف، یعنی کادر پزشکی درگیر در بخش‎های مراقبت ویژه بیماران کرونایی بیمارستان‌های کشور. البته اولین فردی که این واکسن را دریافت کرد، فرزند وزیر بهداشت بود که سبب شد تا مردم بعد از هزاران ماجرای ریز و درشت درباره خوب و بد واکسن‏های ضد کرونا کمی با اطمینان بیشتر به این مسئله توجه کنند. البته این کار سابقه هم داشته که نمونه آن تزریق واکسن روسی به دختر رئیس‍جمهور روسیه، تزریق آزمایشی واکسن «کو ایران برکت» به دختر رئیس ستاد اجرایی فرمان امام(ره) بوده است و نقش مهمی در اطمینان‌بخشی به جامعه دارد.
هفته گذشته تزریق این واکسن به عنوان دوز اول به کادر پزشکی آغاز شد؛ البته تولیدکننده واکسن مصونیت‌بخشی این واکسن را منوط به دریافت دو دوز از این واکسن به فاصله 21 روز می‎داند. میزان اثربخشی و مصون‌سازی این واکسن در برآوردهای جهانی بیش از 91 درصد بیان شده است که در میان سایر واکسن‏های موجود یکی از بهترین‌هاست.قرار بر این است که دو میلیون دوز از این واکسن وارد کشور شود که تاکنون دومین محموله آن به کشور رسیده است و به تدریج مابقی این خرید وارد کشور خواهد شد. البته با توجه به شرایط خاص نگهداری از واکسن که در ظروف خاص و با دمای منفی 18 درجه سانتیگراد است، باید بعد از ورود آن به کشور به سرعت در اقصی نقاط کشور توزیع و به جامعه هدف تزریق شود و امکان ذخیره‌سازی آن وجود ندارد.
در فاز اول که کادر درمانی درگیر با بیماران کرونایی واجد شرایط دریافت این واکسن هستند، تاکنون به صورت داوطلبانه و نه اجباری این قشر دوز اول واکسن را دریافت کرده‏اند و به مرور پوشش دریافت‌کنندگان جامعه هدف بیشتر خواهد شد و خوشبختانه گزارشی از بد یا وخیم بودن حال هیچ یک از دریافت‌کنندگان واکسن وجود نداشته است. از آنجایی که تولید‌کننده واکسن تنها دریافت آن را برای زنان باردار و دوران شیردهی منع کرده، به نظر می‎رسد تا زمان تولید انبوه واکسن ایرانی در ماه آینده واکسن روسی گزینه مناسبی بوده و با آغاز تولید انبوه واکسن «کو ایران برکت» عمدتا نیاز کشور به واکسن وارداتی مرتفع شده و در صورت نبود جهش جدی و مهم در ساختار ویروس کرونا مسیر واکسیناسیون سراسری با ورود سایر واکسن‎های ایران تا آبان ماه سال آینده به مقصد خود نزدیک خواهد شد؛ اما در این میان دو مسئله صادرات واکسن ایرانی و کم و کیف واکسیناسیون سراسری در اذهان عمومی مسئله‌ساز شده است. البته با توجه به تجربیات گذشته، واکسیناسیون سراسری در کشور کاملاً رایگان انجام خواهد شد و تا اطلاع ثانوی دولت تنها متولی تزریق واکسن خواهد بود. صادرات واکسن هم با توجه به اینکه در کشور هشت پروژه واکسن به مرور در حال به نتیجه رسیدن هستند، از نیمه سال آینده منعی نخواهد داشت؛ چون به اندازه نیاز دوز کافی در کشور تولید خواهد شد و باید سازوکار صادرات مازاد تولید واکسن و تأمین هزینه‏های تحقیقاتی و ایجاد خطوط تولید واکسن را برای ایجاد چرخه پایدار اقتصادی در این حوزه مدنظر داشت.